วาระขับเคลื่อนโอกาสด้าน AI สำหรับประเทศไทย

เทคโนโลยี AI มีศักยภาพที่จะช่วยเปิดโอกาสที่มีอยู่อย่างมากมายให้กับผู้คนในประเทศไทย งานวิจัยของ Access Partnership ระบุว่า การนำผลิตภัณฑ์และโซลูชันที่ทำงานด้วยระบบ AI มาใช้ จะสามารถสร้างผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจให้กับภาคธุรกิจในประเทศต่างๆ ของภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกได้มากถึง 3 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ ในปี 2573

เนื่องด้วยเศรษฐกิจดิจิทัลของประเทศไทยมีการเติบโตอย่างแข็งแกร่ง และผู้คนในประเทศมีความกระตือรือร้นที่จะใช้เทคโนโลยีใหม่ๆ ทำให้ประเทศไทยมีความพร้อมที่จะใช้ประโยชน์จากศักยภาพของเทคโนโลยี AI เช่น การแก้ไขปัญหาด้านสาธารณสุขด้วยการนำเครื่องมือที่ทำงานด้วยระบบ AI มาช่วยบุคลากรการแพทย์ตรวจคัดกรองภาวะเบาหวานขึ้นจอประสาทตา (Diabetic Retinopathy) และการเสริมสร้างความสามารถในการรับมือกับภัยธรรมชาติด้วยเครื่องมือพยากรณ์น้ำท่วม โอกาสในการนำเทคโนโลยี AI มาประยุกต์ใช้เพื่อสร้างผลกระทบเชิงบวกนั้นมีอยู่มากมาย  

การตัดสินใจของภาครัฐ ภาคอุตสาหกรรม และภาคประชาสังคมในวันนี้จะเป็นตัวกำหนดว่าเราจะสามารถใช้ประโยชน์จากศักยภาพของ AI ได้อย่างเต็มที่อย่างไรบ้าง เพื่อให้เกิดประโยชน์ต่อผู้คนให้มากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้  

เราได้อภิปรายถึงเรื่องดังกล่าวภายในงาน Digital Governance Thailand 2024 (DGT 2024) ที่จัดขึ้นที่กรุงเทพฯ ในวันนี้โดยสำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) หรือ ETDA นอกจากนี้ภายในงานเรายังได้เปิดตัว “วาระขับเคลื่อนโอกาสด้าน AI สำหรับประเทศไทย” ซึ่งเป็นเอกสารสรุปข้อเสนอแนะเชิงนโยบายเกี่ยวกับการนำเทคโนโลยี AI มาใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด  

เราได้ให้ข้อเสนอแนะ 3 เสาหลักที่มุ่งสนับสนุนให้ประเทศไทยนำเทคโนโลยี AI มาใช้ให้ได้เต็มศักยภาพอย่างมีความรับผิดชอบ

กรอบนโยบายที่สนับสนุนการพัฒนานวัตกรรม

เพื่อให้เกิดประโยชน์จากการใช้เทคโนโลยี AI ได้อย่างเต็มที่ ประเทศไทยควรลงทุนในการวิจัยและพัฒนาและโครงสร้างพื้นฐานทางดิจิทัลอย่างต่อเนื่อง ซึ่งรวมถึงศูนย์ข้อมูลและเทคโนโลยีคลาวด์ โครงสร้างพื้นฐานทางดิจิทัลที่แข็งแกร่งและการร่วมมือกับภาคเอกชนเป็นปัจจัยสำคัญที่จะช่วยเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันด้าน AI ของประเทศ และส่งเสริมสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการพัฒนาเทคโนโลยี AI 

นโยบายและสภาพแวดล้อมด้านการกำกับดูแลที่เอื้ออำนวยก็เป็นอีกหนึ่งปัจจัยสำคัญ ซึ่งรวมถึงการพัฒนาแนวทางการกำกับดูแล AI ตามระดับความเสี่ยงที่แตกต่างกันไปในแต่ละกรณี การกำหนดกรอบระเบียบด้านลิขสิทธิ์เพื่อส่งเสริมการสร้างสรรค์นวัตกรรมควบคู่ไปกับการเคารพสิทธิอันชอบธรรม และการสนับสนุนนโยบายการใช้คลาวด์เป็นหลัก (Cloud First) เพื่อผลักดันให้เกิดการใช้งานเทคโนโลยี AI ในวงกว้าง

นอกจากนี้ เรายังได้นำเสนอการพิจารณาให้กรอบนโยบายของประเทศไทยสอดคล้องกับกรอบนโยบาย AI ระดับภูมิภาค เช่น ASEAN Guide on AI Ethics and Governance และมาตรฐานด้านเทคนิคระดับนานาชาติด้าน AI เพื่อให้สามารถทำงานข้ามระบบและลดความไม่สอดคล้องกัน 

การเตรียมแรงงานให้พร้อมรับมือกับเทคโนโลยี AI 

การมีทักษะด้าน AI เป็นสิ่งสำคัญที่จะทำให้มั่นใจว่าทุกคนได้รับประโยชน์จากเทคโนโลยี AI โดย Access Partnership คาดการณ์ว่าการลดช่องว่างด้านทักษะทางดิจิทัลด้วยการฝึกอบรมทักษะดิจิทัลสามารถเพิ่มมูลค่าให้แก่เศรษฐกิจไทยได้มากถึง 1 ล้านล้านบาท ในปี 2573 

ในส่วนนี้ต้องมีการนำโปรแกรมการฝึกอบรมทักษะ AI ไปประยุกต์ใช้ในภาคส่วนต่างๆ ตลอดจนการพัฒนาโปรแกรมการฝึกอบรมและสนับสนุนการใช้เทคโนโลยี AI และการสร้างความร่วมมือใหม่ๆ ระหว่างภาครัฐและภาคเอกชนเพื่อขยายโครงการเหล่านี้และทำให้ทุกคนสามารถเข้าถึงได้ ซึ่งในขณะนี้รัฐบาลไทยได้มีการส่งเสริมการพัฒนาทักษะและบุคลากรผู้เชี่ยวชาญด้าน AI ผ่านโครงการต่างๆ เช่น หลักสูตรผู้นำการเปลี่ยนแปลงเพื่อยกระดับองค์กรสู่ยุคปัญญาประดิษฐ์อย่างมีธรรมาภิบาล (AI Change Agent Program) ของ ETDA และโครงการอื่นๆ จากภาคอุตสาหกรรม โดยหลักสูตร Google AI Essentials โครงการ “Samart Skills” ซึ่งเป็นโครงการฝึกอบรมออนไลน์ที่มอบใบรับรองทักษะอาชีพภายใต้หลักสูตร Google Career Certificates และกองทุน AI Opportunity Fund: Asia Pacific ที่เพิ่งเปิดตัวไปเมื่อเร็วๆ นี้ ก็มีส่วนสำคัญอย่างมากในเรื่องนี้ 

การส่งเสริมการยอมรับและการเข้าถึงอย่างทั่วถึง

รัฐบาลไทยสามารถเป็นผู้ริเริ่มในการระบุภาคส่วนที่มีความต้องการการใช้งานเครื่องมือ AI มากที่สุดหรือมีการนำ AI มาใช้น้อยที่สุด และนำ AI มาใช้ในการให้บริการของภาครัฐ เพื่อให้แน่ใจว่า AI สามารถเข้าถึงได้ในวงกว้างและช่วยแก้ไขปัญหาในโลกแห่งความเป็นจริงได้

นอกจากนี้ ควรมีการยกระดับและส่งเสริมธุรกิจขนาดกลางและขนาดเล็ก หรือ SME โดยต้องสร้างความมั่นใจว่ากฎระเบียบด้าน AI จะเป็นเครื่องมือส่งเสริมและไม่เป็นอุปสรรคต่อการเติบโตของธุรกิจกลุ่มนี้ ซึ่งสามารถทำได้โดยการกำหนดกฎระเบียบด้าน AI ที่ได้สัดส่วนและแบ่งตามระดับความเสี่ยง และการส่งเสริมมาตรฐานทางเทคนิคร่วมกันทั้งในระดับภูมิภาคและระดับนานาชาติ เพื่อให้ SME สามารถปฏิบัติตามกฎระเบียบและมาตรฐานสากลได้

มุ่งสู่อนาคตที่ขับเคลื่อนด้วย AI 

ประเทศไทยมีความพร้อมที่จะคว้าโอกาสจากเทคโนโลยี AI ให้เกิดประโยชน์สูงสุด โดยการลงทุนในโครงสร้างพื้นฐานด้านนวัตกรรม การพัฒนากรอบนโยบายที่มีประสิทธิภาพ การเสริมสร้างทักษะด้าน AI และการส่งเสริมระบบนิเวศ AI ที่ครอบคลุมจะช่วยให้ประเทศไทยปลดล็อกศักยภาพของเทคโนโลยี AI ได้อย่างเต็มที่ เราพร้อมที่จะกระชับความร่วมมือกับทุกภาคส่วนของประเทศไทยในการสร้างอนาคตที่ขับเคลื่อนด้วยเทคโนโลยี AI และเป็นประโยชน์ต่อทุกคน

Eunice Huang

Head of AI and Emerging Tech Policy, Google Asia Pacific

An AI opportunity agenda for Thailand

AI presents significant opportunities for people in Thailand. Research shows businesses in key Asia-Pacific countries could see up to USD 3 trillion of economic benefits by 2030, if AI-powered products and solutions are adopted. 

With a thriving digital economy and a population eager to embrace new technologies, Thailand is well-positioned to harness AI. From helping to address public health problems with AI-powered tools, like assisting doctors in screening for diabetic retinopathy, to strengthening disaster resilience with flood predictions, there are countless opportunities for AI to make a positive impact.

The choices made by governments, industry leaders and civil society today will determine whether AI can be fully harnessed to benefit as many people as possible. 

This was the topic of discussion at ETDA’s Digital Governance Thailand forum in Bangkok today. At this forum, we launched an AI Opportunity Agenda for Thailand — a whitepaper outlining policy recommendations to make the most of AI. 

We offer three key recommendations on how Thailand can harness AI responsibly and to its fullest potential. 

Policy framework that supports innovation development

To make the most of the AI opportunity, Thailand should invest in long-term research and development and digital infrastructure, including data centers and cloud technology. Robust digital infrastructure and collaboration with the private sector is essential to support competitiveness and foster an environment where AI innovation can thrive. 

An enabling policy and regulatory environment will also be key. This includes establishing a risk-based approach to AI regulation focused on use cases, putting in place a copyright framework which enables innovation while respecting legitimate rights, and supporting Cloud First policies to enable the broad deployment of AI. 

There is also an opportunity to align Thailand's policy framework with regional AI policy frameworks such as the ASEAN Guide on AI Ethics and Governance and international technical standards in AI to enable interoperability.

Build an AI-ready workforce 

AI skills are essential to ensure everyone can benefit. Access Partnership estimated that closing the digital skills gap through digital skills training can add value to the Thai economy by as much as 1 trillion baht in 2030. 

This will require skilling programs across sectors, developing AI training and support programs and establishing new public-private partnerships to scale these programs and make them accessible to all. The government is already actively developing skilling and talent development programs, such as ETDA’s AI Change Agent Program, and industry programs, like Google’s AI Essentials,“Samart Skills” career certificate program and the recently launched AI Opportunity Fund: Asia-Pacific, are a key part of this. 

Promote inclusive adoption and accessibility 

The Thai government can take the lead in identifying priority sectors with the highest need or the lowest uptake of AI tools, and deploying AI in public service delivery to ensure that AI can be made widely accessible and help to solve real world problems. 

Small and medium sized businesses can also be given an AI boost by ensuring that AI regulation helps and not hinders their growth. This can be achieved by taking a risk-based and proportionate approach to AI regulation, and promoting common regional or international standards that allow SMEs to easily demonstrate compliance and scale globally. 

Looking ahead

Thailand is well positioned to make the most of the AI opportunity. By investing in innovation infrastructure and sound policy frameworks, AI skills, and fostering an inclusive AI ecosystem, it can unlock the full potential of AI to benefit its citizens. We look forward to working together to support these shared goals.

Eunice Huang

Head of AI and Emerging Tech Policy, Google Asia Pacific